در بحث تجارت به طور کلی دو گزینه واردات و صادرات نقش بسیار مهمی ایفا می کند. در این مقاله قصد داریم به بیان مفهوم واردات و صادرات بپردازیم. زبان ساده ای را برای توضیح انتخاب کرده ایم تا شفاف سازی به صورت ۱۰۰ درصد صورت پذیرد. استفاده از کلمات پیچیده و نامفهوم در زمینه تجارت تنها ورود به این عرصه را تنگ تر می کند.
مفهوم واردات
واردات که معادل لاتین آن IMPORT است در واقع به معنی ورود کالا می باشد که البته تنها کالا مدنظر نبوده و در زمینه خدمت نیز این واژه به کار می رود. واردات یعنی یک کالا از یک کشور مشخص به قلمرو گمرکی مشخصی در یک کشور دیگر وارد شود. بابت این عمل نیاز به تبادل ارز بین کشور مبدأ و کشور مقصد و البته کشور ثالث نیز وجود داشته که به زبان ساده ارز بین فروشنده و خریدار تبادل می شود. به طور کلی در زمینه واردات ۵ دسته بندی را اختصاص داده ایم تا طبقه بندی درستی از این واژه در ذهنمان صورت پذیرد.
واردات قطعی چیست؟
در زمینه واردات و صادرات به طور کلی موضوعی به عنوان واردات قطعی وجود دارد که خود شامل روش های متعددی بر اساس شیوه پرداخت کالا می باشد.
اولین روش در واردات قطعی ، وارد کردن کالا از محل ارز خریداری شده است به طوری که از سیستم های بانکی برای گشایش اعتبار استفاده می شود. نوع دیگر مربوط به واردات با ارز آزاد است که در این روند نیز گشایش اعتبار وجود دارد.
در لیست واردات قطعی موضوعی به عنوان واردات در مقابل صادرات دیده می شود که به نام شخص صادر کننده صورت گرفته از محل پروانه صادراتی صورت می گیرد که غیر قابل واگذاری است.
واردات به شکل بدون انتقال ارز از محل سرمایه گذاری خارجی نیز در این لیست قرار دارد که مورد تأیید امور اقتصادی قرار می گیرد.
واردات موقت
این نوع از واردات و صادرات که از نام آن نیز مشخص است به این صورت عمل می کند که بعضی از کالاها به صورت مشخص وارد کشور شده و در زمانی مشخص نیاز است که از کشور خارج شود. این گزینه برای کالاهای خارجی که نیاز است در نمایشگاه ها بین المللی در زمانی مشخص استفاده شود بارها دیده شده است. دستگاه های فیلمبرداری و همینطور عکسبرداری از مثال بارز در این سبک واردات و صادرات محسوب می شود. در واقع قرارداد گمرکی به صورت موقت صورت می گیرد.
مفهوم کالای مرجوعی چیست؟
سومین بخش واردات و صادرات مربوط به کالاهای مرجوعی است و به طور کلی در قوانین واردات و صادرات این موضوع بسیار مهم است. کالاهایی که به کشور وارد شده است اما به دلایل مختلف نیاز است که برگردانده شود. در واقع کالاهای مرجوعی در لیست واردات غیر قطعی قرار داشته و مبرهن است که از نوع موقت محسوب می شود.
تعریف ترانزیت خارجی و داخلی
بخش چهارم و پنجم در زمینه واردات شامل ترانزیت های خارجی و داخلی می شود. ترانزیت خارجی به این معنی است که کالای خارجی نیاز است که از خاک یک کشور در نقطه ای مشخص ورود کرده و از طرفی در نقطه مرز دیگر در وضعیت خروج قرار بگیرد. این سبک از کالاها هرگز صادرات و واردات قطعی محسوب نمی شود.
اجاره دهید این موضوع را با یک مثال ساده سازی کنیم. فرض کنید کالایی قرار است از مرز ایران با ترکمنستان وارد شود این کالا در مرزهای دریایی ایران بایست به کشور ثالث صادر شده و نیاز به بارگیری کشتی می باشد.
ترانزیت داخلی در خصوص کالای گمرک نشده از گمرک خانه است به طوری که به گمرک خانه دیگر حمل و نقل شود. این ۵ بخش در زمینه واردات از بخش های مهم و اصولی محسوب می شود. در بخش های بعدی در خصوص مفهوم صادرات صحبت می کنیم.
مفهوم صادرات
به طور کلی کسب درآمد ارزی از مهم ترین بخش های توسعه اقتصادی محسوب می شود. در واقع فروش یک محصول یا ارائه خدمات به کشور های دیگر صادرات نامیده می شود که معادل لاتین آن Export است.
صادر کننده به هر شخص حقیقی و حقوقی گفته می شود که دارای کارت بازرگانی بوده و یا مجوز وزارت بازرگانی دارد. به طور کلی در قوانین واردات و صادرات دو شخص به عنوان صادرکننده و واردکننده وجود دارد. اینطور که شواهد نشان می دهد صادرات دارای مراحل مختلفی است که مورد بررسی قرار می دهیم.
اولین بخش در واردات و صادرات
که البته در لیست مراحل صادرات قرار می گیرد بازاریابی است. بازاریابی به این معنی است ک بازارهای خارجی به خوی شناخته شده و راه های نفوذ به آنها مشخص شود. استفاده از روش های تبلیغاتی مؤثر نقش بسیار مفیدی در موفقیت یک صادر کننده خواهد داشت.
کسب مجوز صدور
دومین مرحله واردات و صادرات است که البته طبق آخرین اطلاعاتی که به دست ما رسیده است، تنها کالاهای خاصی نیاز به مجوزهای ورود دارند. در مسیر صادرات تعیین قیمت صادراتی یک مفهوم مهم است. در واقع صادر کننده می بایست برای تعیین قیمت اقلام صادراتی خود نرخ گذاری صحیحی از سوی کمیسیون نرخ گذاری ارائه دهد. صادر کننده نیز می بایست طبق قیمت اعلام شده عمل نماید.
پروفرما
صدور پروفرما از دیگر مراحل واردات و صادرات محسوب می شود و به این معنی است که صادر کننده باید پروفرمایی که حاوی مشخصات کالا باشد برای خریدار ارسال نماید. در بخش های بعدی صادرات مفهوم تدارک و بسته بندی وجود دارد و به این معنی است که کالا می بایست تهیه شده و طبق توافق موجود بسته بندی شود.
سپس خریدار تقاضا گواهی داشته و نیاز است که گواهی مورد نظر وی توسط موسساتی که مورد توافق هر دو سمت معامله است صادر شود. صادر کننده یک کالا باید مدارکی ارائه دهد که مشخص شود از ارائه برگه تعهد ارزی سر باز نمی زند.
در نظر داشته باشید که در شرایط واردات و صادرات باید قرارداد مشخصی برای حمل و بیمه نیز عقد شود و صادر کننده باید با یکی از شرکت های معتبر حمل و نقل اقدام به امضا نماید. کالا تا رسیدن به مقصد می بایست بیمه شود. در مرحله بعد کالا به سمت گمرک حمل می شود و به طور کلی در نهایت واریزنامه صورت می گیرد.